VDES – VHF Data Exchange System

VDES is een nieuw maritiem communicatiesysteem voor digitaal berichtenverkeer. Dit systeem is binnen Europa per 1 januari 2024 in gebruik genomen. Door de invoering van VDES wordt de functie van een aantal marifoonkanalen gewijzigd. Dat betekent dat een aantal kanalen, die nu voor analoge spraakcommunicatie worden gebruikt, na invoering van VDES alleen nog gebruikt mogen worden voor digitale datacommunicatie.

KanaalHuidig gebruikVDES
24Analoge spraakcommunicatie (duplex)Digitaal
25Analoge spraakcommunicatie (duplex)Digitaal
26Analoge spraakcommunicatie (duplex)Digitaal
27Analoge spraakcommunicatie (duplex)27L Analoog (simplex)
27H Digitaal
28Analoge spraakcommunicatie (duplex)28L Analoog (simplex)
28H Digitaal
84Analoge spraakcommunicatie (duplex)Digitaal
85Analoge spraakcommunicatie (duplex)Digitaal
86Analoge spraakcommunicatie (duplex)Digitaal

VDES in de praktijk

De belangrijkste wijziging bestaat uit het omzetten van de duplex kanalen 27 en 28 naar simplex kanalen. In nieuwere marifoons krijgen de kanalen dan de aanduiding 1027 (27L) en 1028 (28L). In oudere marifoons blijft dit gewoon 27 en 28, maar dan wel als simplex kanaal. De kanalen 2027 (27H) en 2028 (28H) worden gereserveerd voor digitale datacommunicatie. Daarnaast mag er formeel niet meer met analoge spraakcommunicatie gewerkt worden op de kanalen 24, 25, 26, 84, 85 en 86.

Door deze veranderingen heeft Rijkswaterstaat een aantal kanalen gewijzigd van haar opstelpunten (Bruggen, sluizen, verkeersposten, e.d.):

Persoonlijk zou ik de kanalen 24, 25, 26, 84, 85 en 86 nog niet verwijderen omdat RWS nog niet alle wijzigingen heeft uitgevoerd. Wees wel voorzichtig met het gebruik van deze kanalen, vooral in het buitenland. Het is belangrijk dat je de duplex kanalen 27 en 28 zo snel mogelijk wijzigt in simplex kanalen.

Naast de genoemde wijzigingen kun je ook overwegen om een aantal extra kanalen te programmeren:

KanaalSimplex/ DuplexGebruik
31DuplexJachthaven
37SimplexJachthaven
75SimplexHavenoperaties
76SimplexDivers nautisch gebruik
87SimplexDivers nautisch gebruik
88SimplexTijdelijke maritieme evenementen

Voor het wijzigen van de kanalen in je marifoon heb je speciale (cloning)software nodig. Met wat handigheid, de juiste kabels en software kun je dit zelf doen. Op deze site kun je informatie vinden over het programmeren van een aantal Icom (hand) marifoons. De aanpassingen kun je ook laten uitvoeren bij een groot aantal watersportwinkels die juist in deze tijd adverteren met deze service.

Onderstaand twee leuke artikelen van de Belgische tegenhanger van onze Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI), het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT ). In deze artikelen kun je wat meer inhoudelijke informatie over VDES vinden. Daaronder het Basel kanalenpakket dat in elke Europese marifoon geprogrammeerd dient te zijn.

Mededeling-BIPT-VDES-marifoons-30082022
Mededeling-BIPT-VDES-marifoons-19122022
Basel marifoonkanalen